Rodzaj ssaka z rodziny myszowatych. Do najbardziej rozpowszechnionych należą, występujące również w Polsce szczur śniady i wędrowny. Długość ciała (bez ogona) 65–300 mm, długość ogona 77–330 mm, długość ucha 14,6–27 mm, długość tylnej stopy 17–50 mm; masa ciała 22–540 g. Występuje przede wszystkim tam gdzie mieszkają ludzie. W dużych miastach Polski średnio jeden szczur przypada na jednego człowieka, choć według części ocen liczba gryzoni może być kilkakrotnie większa. Żyje do czterech lat, ocenia się, że na wolności przeważnie do dwóch. Jest to gryzoń wszystkożerny. W miastach żywi się głównie odpadkami pozostawionymi przez ludzi ale i jee pokarm roślinny: liście, korzenie, gałązki, nasiona, orzechy, owoce, kwiaty i warzywa. Szczury zjadają do 10% swojej masy ciała dziennie.

Uznawany za bardzo poważnego szkodnika, ponieważ przenosi wiele chorób groźnych dla ludzi. Szczur szkodzi ludziom poprzez wyjadanie i zanieczyszczanie odchodami zapasów jedzenia, oraz uszkadzanie instalacji i budynków. Dorosły szczur może wcisnąć się do twojego domu przez dziurę tak małą jak 5 groszówka. Szczury są znane z gryzienia rzeczy, i to nie bez powodu. Ich zęby mogą dorastać do 12 centymetrów rocznie. Muszą gryźć rzeczy, żeby je ścierać. Oprócz drewna, szczury mogą również gryźć ołów, żużel czy aluminium.

Ciekawostką jest fakt, że szczur jest pierwszym z dwunastu zwierząt z chińskiego zodiaku. Ludzie urodzeni w tym roku są uważani za posiadających cechy, które są związane ze szczurami, a mianowicie: kreatywność, inteligencję, uczciwość, ambicję i hojność.